Talo Advocaten — Amerikalei 79, 2000 Antwerpen — 03/612 57 60info@taloadvocaten.be     NL - FR - EN

Rechter wijst banken terecht: pre-contractuele fout bij het aanbieden van bermuda renteswap

Gepubliceerd op 26/10/2015

First things first: wat is een bermuda swap precies?

Bermuda swaps zijn een typisch product van een economie waar de groei stilvalt. Daarin hebben zelfs succesvolle kmo’s het moeilijk om hun bank te overtuigen om langlopende kredieten aan te gaan. Korte leningen met variabele rentes worden dan de regel – verre van ideaal voor ondernemers die zo een erg groot risico lopen op slechte rendementen op hun investeringen.

Gevolg: kmo’s kiezen massaal voor een door de bank voorgestelde remedie: de renteswap. Of een variant daarvan: de bermuda-swap. Die houdt in dat de ondernemer zijn variabele rente omruilt voor een vaste rente gedurende een bepaalde, langere periode. Uiteraard gaat zo’n oplossing gepaard met kosten en een marge voor de bank. Maar de ondernemer lijkt van zijn risicovol krediet verlost.

Lijkt. Want de complexe swap-constructie draait in bijna alle gevallen heel erg nadelig uit voor de kmo. Die verbindt zich immers voor een lange periode aan de nieuwe rentevoet, en dat tegen draconische opzeggingsvoorwaarden. De bank daarentegen, kan op korte termijn uit de deal stappen en de lening aan de dan geldende voorwaarden verderzetten. Kan. Want de bank doet dat natuurlijk alleen bij een gestegen variabele rente (precies wanneer het product voor de klant voordelig wordt). Daalt de rente, en wordt het product dus erg nadelig voor de klant, dan zegt de bank niet op en blijft de klant zitten met zijn giftig derivaat.

Resultaat? De ondernemer verliest altijd. Ofwel hangt hij lange tijd vast aan een rentevoet die veel hoger is dan de marktrentevoet, ofwel komt hij na een korte ‘veilige’ periode weer op de vrije markt terecht, waar op dat moment een nog hogere rentevoet geldt. Lose-lose.

Wat besliste het Hof?

Vond u de uitleg hierboven complex? Dan bent u niet alleen. Sterker nog: precies de onduidelijkheid was het leidend argument dat het Hof van Beroep in Antwerpen deed besluiten dat de bank een precontractuele fout beging bij het aangaan van het contract.

Concreter: de bank had haar klant niet afdoende geïnformeerd over de eigenschappen en de risico’s van het product. Een renteswap is immers een erg complex en risicovol financieel product – maar zo werd het door de bank niet voorgesteld. Het Hof gaat zelfs verder en noemt de gegeven informatie “onduidelijk zelfs onbegrijpelijk en misleidend voor een leek”.

Dat is logisch. Ondernemers zijn geen financiële specialisten. Sterker nog: ze kijken net naar hun bankier om financiële vraagstukken op te helderen. Zeker omdat bankiers zich de laatste jaren steeds meer zijn gaan verkopen als partner die aan de zijde van de ondernemer staat. Als zo iemand een ondernemer op het hart drukt dat de voorgestelde constructie, hoe complex ze ook lijkt, écht de juiste zet is voor zijn zaak, dan mag die daarop vertrouwen. En dan is het wraakroepend dat de bank hem een kat in een zak verkocht heeft.

Niet alleen wraakroepend, maar ook onwettig. Want het Hof van beroep oordeelde, dat de bank in dit geval verzaakt had aan haar precontractuele informatieverplichting. TALO Advocaten benadrukte dit sterk en verwees tijdens de pleidooien ook naar het vernietigende rapport van de FSMA over dit onderwerp. Met succes.

Wat nu?

Voor onze cliënt? Goed nieuws natuurlijk. De fout van de bank in kwestie staat vast. Vandaag moet alleen nog worden geoordeeld over de omvang van de schade en het oorzakelijk verband van de fout van de bank tot deze schade.

Voor andere ondernemers? Hopelijk heel goed nieuws. Niet alleen omdat met dit arrest zo goed als zeker een einde komt aan deze onwelriekende bankpraktijken. Maar ook omdat we de kans hoog inschatten dat andere hoven en rechtbanken de redenering van het Antwerpse Hof zullen volgen.

Tenslotte mag het bredere maatschappelijke belang van deze overwinning ook niet onderschat worden. Ze toont aan dat banken niet onaantastbaar zijn in hun manier van zakendoen met kmo’s. Bovendien schat het arrest naar onze mening de verhoudingen tussen ondernemers en banken correct in, en maakt het komaf met de illusie dat een ondernemer een professional is die van alles op de hoogte moet zijn. Want daarvoor is onze bancaire context te complex vandaag.

En uw dossier?

Het zou kortzichtig zijn om te concluderen dat dit dossier een blauwdruk vormt voor alle renteswap-dossiers. Maar de deur staat wél op een kier. We moedigen u daarom aan om uw zaak in alle rust en ernst te bespreken met onze specialisten. Zo kunnen zij inschatten welke stappen we best samen ondernemen.

Dit geldt zowel voor lopende renteswaps als voor renteswaps die al volledig zijn betaald. Ook daarin gaf het Hof TALO Advocaten immers gelijk: het feit dat u als klant gedurende enige jaren de overeenkomst gewoon uitgevoerd heeft, wil niet zeggen dat u bij de aanvang voldoende geïnformeerd was.

Meer info?

Contacteer ons. Wij helpen u graag persoonlijk verder.

Ons kantoor geeft ook toelichting aan de nieuwszender Kanaal Z: voor het volledige interview kan U hier klikken.

Bij Talo Advocaten beschikken we over een team dat gespecialiseerd is in:

Uw juridische partner

We zijn graag uw informele juridische vertrouwenspersoon én uw vasthoudende, zakelijke raadsman voor de rechtbank.

U kunt bij ons terecht voor advies, bijstand en verdediging in al uw juridische kwesties. Hieronder vindt u een greep uit onze specialisaties. Vindt u het juridische domein van uw vraag niet terug? Aarzel dan niet om met ons contact te nemen. Wij helpen u graag verder of geven verduidelijking.

 

Trots lid van LINET Lawyers International Team

 
Top